​

Samanburður

​

Þéttleiki byggðar hefur mikið verið í umræðunni síðustu ár með aukinni áherslu á þéttingu byggðar í borgum og bæjum víða um heim. Jafnframt hefur umræða um húsnæðismál aukist samfara mikilli eftirspurn eftir húsnæði og hækkandi íbúðaverði. Umræðan um þéttleika byggðar tengist ekki síst vaxandi kröfum um gæði í hinu byggða umhverfi og kröfum um að vel sé farið með fjármuni skattgreiðenda. Mikilvægt sé að nýta byggingarlandið vel, sem og þá fjárfestingu sem felst í gatna- og lagnakerfum og aðliggjandi þjónustu. Þessi sjónarmið eiga jafnt við á minni sem stærri þéttbýlisstöðum. ​

​

Þéttleiki er mismikill eftir því hvernig byggðinni er fyrir komið og oft er erfitt að gera sér grein fyrir honum. Alta leggur hér sitt af mörkum til umræðunnar með því að taka dæmi um ólík byggðamynstur (aðallega innan Reykjavíkur) og raða þeim upp eftir þéttleika í íbúðum á hektara. Hér fyrir neðan má sjá samantekt þar sem minnsti þéttleikinn birtist efst og svo eykst hann eftir því sem flett er lengra niður. Grunngögn greiningarinnar eru fengin frá Þjóðskrá Íslands. Sjá einnig þéttleika og nýtingu hér.

 

Valdir eru reitir með byggð af einsleitu tagi. Hver reitur er sýndur á loftmynd annars vegar (frá Google, allar í sama skala) og hins vegar skámynd, sem sýnir glögglega byggðamynstrið og samhengi þess á hverjum stað. Einnig eru dregnar fram ýmsar tölur sem gefa frekari upplýsingar um byggðina;

• fjöldi íbúða á hektara, miðað við hektarafjölda reitsins sem afmarkaður er á myndunum

• byggingarár (meðaltal)

• nýtingarhlutfall (hlutfall flatarmáls húsnæðis af flatarmáli lands innan sýndra reita)

• meðalstærð íbúða (í fermetrum)

• hlutfall einbýla (fjöldi íbúða í einbýli sem hlutfall af heildarfjölda íbúða)

 

Þessar tölur má síðan setja í samhengi við byggð um allt land með því að skoða sömu tölfræði á vef Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu.

​

Reitirnir eru skilgreindir út frá lóðamörkum, afmörkun nálægrar byggðar og miðlínu aðlægra gatna. Þeir innifela því stundum afgangs rými umhverfis og innan um byggðina. Þessi afmörkun er alls ekki einhlít og tölurnar sem gefnar eru upp myndu breytast ef afmörkun væri breytt.

​

Alta hefur tekið loftmyndir af ýmsum stöðum í gegnum tíðina og voru reitir meðal annars valdir með tilliti til þess hvar við áttum skámyndir